Zaterdag 19 oktober hield de heer Arend Hazekamp een lezing over Ferdinand Domela Nieuwenhuis en het vrije socialisme in Groningen, Friesland en Drenthe van 1890-1940.
De zaal van het Buurthuis in Jipsinghuizen was tot de laatste stoel toe bezet. Hoewel de apparatuur voor een lezing met beelden klaar stond, bleek Hazekamp het op de oude manier te doen, dus zonder beelden. De lezing was daardoor niet minder interessant en aan de vragen na afloop was te merken dat er aandachtig was geluisterd. Hazekamp, die over het onderwerp een boek heeft geschreven, waar hij dertig jaar aan heeft gewerkt, was binnen de kortste keren door zijn meegebrachte voorraad boeken heen. Rest nog te vermelden dat in verband met de afwezigheid van de voorzitter ons bestuurslid Jan Hidde Wilzing de honneurs op een voortreffelijke manier waarnam.
Categorie archieven: Bestuursmededelingen
Uitnodiging Ledenbijeenkomst 19 oktober 2024 in Jipsinghuizen.
Bedankt!
Bedankt voor uw steun. Wij mogen als vereniging een bedrag ad € 294,64 tegemoet zien. Wij willen via deze weg alle stemmers hartelijk bedanken voor jullie stem.
Wij hopen dat u het volgend jaar ook weer allemaal wilt meedoen. Want zonder uw steun kunnen we niet.
Verslag jaarlijkse excursie
Klik rechts op het pijltje op de foto voor de volgende foto.
Bij een smartphone kunt u naar links schuiven.
Op 21 september jl. vond de jaarlijkse excursie van de vereniging plaats. Deze keer ging de reis naar de fraaie Achterhoek, waar het lommerrijke landschap op een prachtige zonovergoten dag de eerste tinten van de vroege herfst toonde. De eerste bestemming was het “kastelendorp” Vorden, waar we werden verwacht op kasteel Hackfort. De excursie stond dit jaar in het teken van Berend van Hackfort (± 1477-1557), de veldheer die in 1530 namens de hertog van Gelre Westerwolde veroverde. Jochem Abbes leidde het onderwerp in de bus in met een schets van de Gelderse Oorlogen en de rol van Berend van Hackfort in Westerwolde. We begonnen het bezoek met koffie en gebak op het terras van koetshuis met uitzicht op de moestuin van het kasteel. Daarna werden we opgesplitst in twee groepen die onder leiding van een gids het park (met imposante watermolen) en het kasteel bezichtigden. Hoogtepunt was daarbij het portret van Berend van Hackfort dat in de Grote Zaal van het kasteel hing. In het huis zelf was vooral de centrale hal met het imposante trappenhuis prachtig om te zien. Na een groepsfoto op het bordes van het kasteel vertrokken we van het landgoed om aansluitend in het centrum van Vorden de middagpauze door te brengen.
Om half twee werd de excursie vervolgd met een bezoek aan de historische Protestantse (Hervormde) kerk van Vorden, die in de Middeleeuwen aan St. Antonius was gewijd. In de ruime gotische kerk werden we opgewacht door twee gidsen van de plaatselijke kerkelijk gemeente die ons in twee groepen de bouwgeschiedenis van de kerk vertelden. In de kerk viel vooral het statige gotische koor op met een serie mooie gewelfschilderingen die bij de restauratie van 1995 werden ontdekt. Uiteraard stonden we stil bij de imposante grafzerk van Berend van Hackfort uit 1557 die niet meer op de grafkelder in het koor ligt, maar rechtop tegen de muur onder het orgel staat. In de 17e eeuw was het reliëf van de zerk nog zo scherp, dat op grond daarvan het portret – dat we op het kasteel zagen – kon worden geschilderd.
Na het bezoek aan de kerk van Vorden vertrokken we richting Lievelde. De route voerde ons onder andere langs Ruurlo (met het kasteel), waar Geert Teis ligt begraven. Kineke Kuper-Dijkmeijer vertelde in de bus iets over het leven en de betekenis van de dichter van het Grunnegs volkslaid. Dat was tevens een aanloop voor de voorzitter om alvast het volgende doel van de reis in te leiden: Erve Kots bij Lievelde. In dezelfde periode dat het Groninger regionalisme hoogtij vierde, begon landbouwer Bernard Weenink een openluchtmuseum in de monumentale boerderij die hij in 1936 had gekocht van de familie Kots. Het gaat om een prachtige boerderij uit plm. 1500, een zogenaamd “lös hoes”, dat rond 1750 werd aangepast en sindsdien grotendeels bleef bewaard. Op het erf staan verschillende historische waarin het oude boerenleven en tal van ambachten tot leven worden gebracht. Een soort openluchtmuseum van Arnhem in het klein, zo zou je Erve Kots kunnen typeren. Het geheel is prachtig, waarbij vooral het oude erve Kots (de hoofdboerderij) een “historische sensatie” op zichzelf is: zelfs het bewoonde – en ingerichte – voorhuis ademt nog steeds de sfeer uit de jaren ’30 van de vorige eeuw toen de familie Kots er nog woonde. De deelnemers genoten ervan, temeer omdat allerlei associaties met Westerwolde en herinneringen aan vroeger naar boven kwamen. Ook hier werden we door twee gidsen begeleid, terwijl er ook de gelegenheid was om het terrein met de gebouwen op eigen gelegenheid te bezichtigen. “Zo iets moesten we ook in Westerwolde hebben”, werd er gezegd…
Aan het einde van de middag vertrokken we richting huis, waarbij we onderweg Het roode hert in Dalfsen aandeden om daar het gezamenlijke diner te gebruiken. In een prima sfeer met geanimeerd gesprek werd nagepraat over hetgeen we de dag hebben gezien. Na het diner gingen we richting Onstwedde, waar we om 21.15 arriveerden bij de Juffertoren. “Een zeer geslaagde dag”, was het commentaar. Waarvan akte.
foto’s en tekst: Jochem Abbes.
Lezing op 19 oktober a.s. in Jipsinghuizen door Arend Hazekamp.
De in het Friese Burgum woonachtige Groninger Arend Hazekamp publiceerde in april 2023 het boek Geestverwanten van Ferdinand Domela Nieuwenhuis. Daarin wordt het verhaal vertelt van arbeiders en kleine zelfstandigen, die geen genoegen namen met hun miserabele leefomstandigheden en streden voor een beter leven. De charismatische oud-dominee Ferdinand Domela Nieuwenhuis hield hen voor dat ook zij recht hadden op een menswaardig bestaan. Een rechtvaardige en vrije socialistische samenleving was mogelijk, maar daar moesten ze zelf wel wat voor doen.
Dit vrije socialisme is een ‘vergeten’ sociale beweging in Nederland, die vooral in Friesland lange tijd sterk was vertegenwoordigd. Met behulp van het weekblad ‘De Arbeider’ werd het vrije, niet partijpolitiek gebonden, socialisme bijna vijftig jaar tot in de kleinste gehuchten in de drie noordelijke provincies verspreid en gepropageerd. Uiteindelijk overvleugelden de sociaaldemocratie en het communisme het vrije socialisme.
De beweging van de vrije socialisten was authentiek en op tal van terreinen maatschappelijk zeer actief. Onder haar aanhang telde zij tal van bijzondere en getalenteerde persoonlijkheden. Veel van de opvattingen die zij verkondigden, zijn verrassend actueel.
In zijn lezing die wordt gehouden op 19 oktober 2024 in het buurthuis te Jipsinghuizen gaat Arend Hazekamp in op Westerwolde, waar het vrije socialisme sterk was vertegenwoordigd.
Over de auteur:
Arend Hazekamp, geboren in 1963 op het Groningse Hogeland in Winsum, studeerde politicologie aan de Radboud Universiteit in Nijmegen, waar hij ook zijn lerarenopleiding maatschappijleer voltooide. Hij werkt sindsdien in het onderwijs waar hij het lesgeven in zijn vakgebied combineerde met diverse managementfuncties. Vanaf 2013 is hij werkzaam voor de Hanzehogeschool in Groningen als opleidingsmanager.
Dit betreft een vooraankondiging. De uitnodigingen aan de leden worden op een later tijdstip verzonden door het secretariaat.
Welkom bij de Historische Vereniging Westerwolde
Uitgelicht
Met deze website brengen wij u graag op de hoogte van allerlei historische zaken over Westerwolde. Ook proberen we zoveel mogelijk de media te volgen en als we daar nieuws vinden dat u zou kunnen interesseren, dan vindt u dat ook hier.
Mocht u ook een bijdrage aan de website of aan ons tijdschrift Terra Westerwolda willen leveren, dan kunt u onze webmaster Marten Fokkens e-mailen via het adres info@verenigingwesterwolde.nl
Lid worden van onze vereniging?
U kunt zich aanmelden als lid van onze vereniging via deze link.
- Ledenbijeenkomsten:
19-10-2024 Buurthuis Jipsinghuizen – Lezing Arend Hazekamp
zie bericht hieronder
14-12-2024 Summertime Mussel - Bestuursvergaderingen:
20-11-2024 samen met redactie Terra Westerwolda - Heeft u nog oude foto’s van Westerwolde?
Wij plaatsen uw oude foto’s, eventueel met toelichting, graag op onze website. U kunt ze sturen naar info@verenigingwesterwolde.nl. Alvast bedankt voor uw medewerking. In het menu kunt u de foto’s bekijken als u op Oude Foto’s klikt.Copyright
Ziet u op onze website een foto, waarvan u kunt aantonen dat de rechten bij u liggen? Dan zorgen wij er voor dat de vermelding bij deze foto wordt aangepast met de door u gewenste gegevens of dat (als u dat wenst) de foto wordt verwijderd. U kunt ons daar een e-mail bericht over sturen.
Rabobank
Onze huisbankier is de Rabobank, waar het voor ons als vereniging plezierig bankieren is. Ons banknummer is: RABO Bank IBAN NL80RABO0358606063
Uitnodiging Ledenbijeenkomst 15 juni in Blijham.
Voorjaarsnummer Terra Westerwolda verschenen
Het voorjaar is begonnen en dat betekent dat het voorjaarsnummer van Terra Westerwolde uit is gekomen. Het tijdschrift is inmiddels bij alle abonnees op de mat gevallen en is weer verkrijgbaar bij de vaste verkooppunten.
Boer en bestuurder Hilbrand Sinnema kent u wellicht als voorzitter van LTO Noord of als bestuurder bij het waterschap. Maar het belangrijkste voor hem was altijd zijn akkerbouwbedrijf in Sellingerbeetse. In Terra Westerwolda leest u een interview met Hilbrand over zijn bestuurlijke carrière, maar bovenal zijn liefde voor en band met Westerwolde.
Kolonisten in Westerwolde Wie in december 2023 op de ledenbijeenkomst van de Historische Vereniging Westerwolde is geweest, zal zich wellicht een lezing van Wil Schackmann herinneren over de Koloniën van Weldadigheid. Geert Volders dook in de archieven en ontdekte daar het verhaal van drie leden van de familie Tolhuis, kolonisten in Veenhuizen die direct en indirect een band hadden met Westerwolde.
Chine de Commande Tijdens een bezoek aan de Fraeylemaborg in Slochteren viel het oog van Jan Huizing op iets unieks: een Chine de Commande eetservies. In Terra Westerwolda leest u over de ontstaansgeschiedenis van dit bijzondere servies en de weg die het heeft afgelegd voordat het weer in Groningen tentoongesteld werd.
En verder…
Uiteraard bevat Terra Westerwolda ook weer vertrouwde rubrieken zoals ‘Het portret van’, de recente historische actualiteiten en het nieuws van de Historische Vereniging Westerwolde. Daarnaast een nieuwe aflevering uit de geschiedenis van Westerwolde en het verhaal van een imposant tolhek in Ter Apel.
En wist u dat u oude nummers van Terra Westerwolda nu ook online in kan zien? Op www.terrawesterwolda.nl vindt u een index waarin artikelen uit het tijdschrift vanaf 1980 te vinden zijn. Nieuwe nummers worden twee jaar na hun verschijning aan het overzicht toegevoegd. Dus heeft u het voorjaarsnummer uit, neem dan eens een kijkje in een ouder exemplaar!
Avondexcursie naar Rhede
Bericht voor onze leden
Vlagtwedde, 6 mei 2024
Betreft: Uitnodiging avondexcursie 16 mei a.s.
Geachte leden van de vereniging,
Naar aanleiding van de Algemene Ledenvergadering in Onstwedde van 16 maart jl., toen de aanwezigen het bestuur verzochten om een extra activiteit, heeft het bestuur nagedacht over een invulling hiervan. Op de suggestie van de voorzitter om eens wat vaker kennis te nemen van de geschiedenis van de Duitse grensregio (het Eemsland en Oost-Friesland) werd instemmend gereageerd. Daarom wil het bestuur u hierbij uitnodigen voor een avondbijeenkomst op donderdag 16 mei a.s. in het Landwirtschaftsmuseumte Rhede (Ems). Het adres van het museum is: Emsstraße 15.
Het landbouwmuseum te Rhede is gevestigd in een gerestaureerde boerderij en is in de jaren 1991-1995 tot stand gekomen. Het museum vertelt het verhaal van de landbouwgeschiedenis van het dorp en de streek uit de periode 1850-1950. In de grote schuur (met een dekbalkgebint) worden landbouwwerktuigen en gereedschappen tentoongesteld en vindt men een reconstructie van het interieur van een arbeiderswoning. In vijf afdelingen worden de volgende aspecten van de landbouw getoond: de grondbewerking, de graanoogst, het hooien, de dierhouderij en de melkveehouderij. Het museum geeft een beeld van de oude landbouwsamenleving met het vele en soms zware werk dat daarbij hoorde.
Programma
19.30 u.: Ontvangst in het museum. Welkomstwoord.
19.40 u.: Eerste helft van de rondleiding (gesplitst)
20.15 u.: “Kaffee mit Kuchen”
21.00 u.: Tweede helft van de rondleiding (gesplitst)
21.30 u.: Gezamenlijke afsluiting.
Een aantal praktische zaken:
– U gaat met eigen vervoer naar Rhede;
– Eigen bijdrage: € 7,50: U kunt zich voor deze excursie aanmelden door het bedrag (per deelnemer) over te maken op rekening van de Historische Vereniging Westerwolde NL80RABO0358606063.
(graag voor 15 mei)Vermeld bij uw betaling s.v.p. uw naam en adres; dan weet de penningmeester wie zich heeft opgegeven. U ontvangt dan per e-mail een bevestiging van deelname.
We hopen velen van u te zien op 16 mei in Rhede; graag tot dan!
Met vriendelijke groet,
Namens het bestuur, K. Kuper-Dijkmeijer, secr.
Uitnodiging Algemene Ledenvergadering 23 maart 2024
Geachte leden en andere belangstellenden,
Graag willen wij u hierbij uitnodigen voor de algemene ledenvergadering van de Historische Vereniging Westerwolde op zaterdag 23 maart a.s. in d’Ekkelkaamp te Onstwedde:
Kerklaan 7, 9591 AH Onstwedde. De vergadering begint om 13.30 uur.
Het bestuur stelt de volgende agenda voor:
- Opening door de voorzitter.
- Vaststelling van de agenda.
- Notulen van de ALV van 25 maart 2023 te Onstwedde.
- Ingekomen stukken en mededelingen, door de secretaris.
- Financieel verslag 2023, begroting 2024 door de penningmeester. Verslag van de kascommissie.
- Benoeming van een nieuw lid voor de kascommissie.
- Jaarverslag 2023 (liggen ook ter plekke ter inzage), door de secretaris.
- Bestuursverkiezing. Aftredend zijn de heren M. Fokkens en H. Prenger. De heer M. Fokkens stelt zich herkiesbaar, de heer H. Prenger neemt afscheid van het bestuur. Namen van eventuele kandidaten voor de ontstane vacature kunnen tot een kwartier voor aanvang van de vergadering ingeleverd worden bij de voorzitter dhr. J.G. Abbes.
- Rondvraag.
Pauze. (tussen deel 1 en 2 van de lezing)
Lezing
Anderhalf eeuw Westerwolde in het Groninger Museum
Voordracht door rustend conservator Groninger Museum dr. Egge Knol
Westerwolde is altijd een apart stukje Groningen geweest, lang door venen geïsoleerd. In de late Bronstijd locatie van een aantal omvangrijke urnengrafvelden. Vindplaats van bijzondere archeologische vondsten zoals de halsring van Onstwedder Barlage. Gekerstend vanuit het bisdom Osnabrück en later een heerlijkheid van een Spaansgezinde graaf, die eenmaal veroverd door de Staten Generaal in leen werd gegeven aan de stad Groningen.
In 1874 begon het Groninger Museum als provinciaal kabinet van oudheden. Uiteraard kwamen er vanaf dat moment ook Westerwoldse voorwerpen naar de stad toe. Rond 1900 kreeg het museum, mogelijk vanwege de aparte geschiedenis, een Westerwoldse kamer. Het was de laatste stijlkamer die verdween in het museum.
De spreker richt zich eerst op een aantal opmerkelijke voorwerpen uit geschiedenis en archeologie, alsmede enige schilderijen betreffende Westerwolde, om daarna in te zoemen op de Westerwoldse kamer.
Hoe “Westerwolds” was de kamer. Hoe kwam het dat de kamer een icoon werd? Welke veranderingen onderging de kamer? Waarom verdween zij? Tijdens de lezing zal dr. Knol ook ingaan op enige recente aanwinsten uit Westerwolde.
Dr. Egge Knol was van 1994-2023 conservator archeologie, geschiedenis en oude kunst(nijverheid) van het Groninger Museum.
- Sluiting van de vergadering.
Het bestuur hoopt weer velen van u op 23 maart a.s. te mogen begroeten.
Met vriendelijke groet,
Kineke Kuper,
secretaris.