Geachte leden,

Hierbij nodigen wij u uit voor de eerstvolgende ledenbijeenkomst van de Historische Vereniging Westerwolde op zaterdag 15 december a.s. in Het Buurthuis te Harpel,  Molenkampweg 30.
De bijeenkomst begint om 13.30 uur. Het bestuur stelt het volgende programma voor:

1. Opening, door de voorzitter.
2. Vaststelling van de agenda.
3. Ingekomen stukken en mededelingen, door de secretaris
4. Rondvraag/w.v.t.t.k.
5. 
   Lezing door de heer Ruud Weijdeveld over het communistische verzet tijdens de Tweede Wereldoorlog in Oost-Groningen. Door de ligging van een aantal concentratiekampen in het aangrenzende Emsland, kwamen Groningse communisten al vroeg in aanraking met ondergrondse werkzaamheden. Zo boden zij onder andere hulp aan mensen die uit deze kampen gevlucht waren. Tijdens de bezetting kwamen vele communisten – ook in Westerwolde – actief in verzet. Eind 1940 werd hun eerste illegale verzetskrant uitgegeven: Noorderlicht. Velen betaalden voor hun verzetsactiviteiten de hoogste prijs, maar na de oorlog bleef erkenning voor deze groep uit. Weijdeveld deed vele jaren onderzoek naar het communistische verzet in Groningen. Dit resulteerde in 2014 tot de tweedelige publicatie Het communistische verzet in Groningen 1940-1945. Na afloop van de vergadering is het mogelijk dit boek aan te schaffen.
6. Vervolg lezing. Gelegenheid tot het stellen van vragen.
7. Sluiting van de vergadering.

Het bestuur hoopt weer velen van u op 15 december te mogen begroeten. Neemt u gerust een gast mee!

Let u ook op de lezingen van het MOW Bellingwolde! Op onze website uitgebreide informatie.
– donderdag 22 november: Marianne Kruijswijk: De strijd voor het algemeen kiesrecht in Oldambt.

– donderdag 29 november: Anna van der Molen: georganiseerd verzet in WO II
– donderdag 6 december: Tjarko van Dijk en Obby Veenstra: Karl Marx in Oost-Groningen

Elke lezing start om 20 uur. U kunt vanaf 19.30 uur in het museum terecht. De                  toegang bedraagt € 5,00 en voor leden van de HVW € 4,00, inclusief entree museum en een kopje koffie of thee. 

Met vriendelijke groet,

namens het bestuur,
K. Kuper-Dijkmeijer, secretaris

Graag willen wij u hierbij uitnodigen voor de (herdenkings-)bijeenkomst van de Historische Vereniging Westerwolde op zaterdag 3 november 2018 in de Hervormde kerk (Marktplein 2A) te Bourtange. De bijeenkomst begint om 13.30 u.

De eerder aangekondigde ledenbijeenkomst in oktober is dus verplaatst naar 3 november! Dit bericht is op 24 oktober 2018 aangepast i.v.m. een wijziging in het programma.

Na de herdenking van 450 jaar verovering van het Huis te Wedde als aanloop naar de Slag bij Heiligerlee in 1568, hebben we dit jaar nog een bijzonder jaar te gedenken. In 1593 werd Westerwolde namelijk veroverd door graaf Willem Lodewijk van Nassau namens de Staten-Generaal. Het was het voorspel op de belegering en verovering van de stad Groningen door prins Maurits in het daaropvolgende jaar (de ‘Reductie’ van Stad & Lande in 1594).

Sinds het “Verraad van Rennenberg” in 1580 was onze provincie in Spaanse handen en 13 jaar later begon de “Groninger schansenkrijg” om ook onze provincie aan de Unie van Utrecht toe te voegen. In 1593 werd Oost-Groningen in het krijgstoneel betrokken, waarbij Willem Lodewijk de Spaanse bevelhebber Francisco Verdugo als tegenstander tegenover zich vond. Onder wisselende krijgskansen, waarbij o.a. de Bellingwolderzijlschans (Oudeschans) werd aangelegd, het Huis te Wedde werd veroverd en heroverd en de schans te Bourtange uiteindelijk werd ingenomen en voltooid, lukte het plan. Op 28 oktober kwam Willem Lodewijk voor het Huis te Wedde, verdreef de Spaanse bezetting definitief en trok verder naar Bourtange waar hij de schans bezichtigde. De gebeurtenissen waren van groot militair-strategisch belang en markeerden het begin van “Westerwolde Generaliteitsland”. Het is dit jaar 425 jaar geleden dat deze gebeurtenissen zich in onze landstreek hebben afgespeeld. Voor onze vereniging (en Westerwolde!) belangrijk genoeg om in een passende bijeenkomst hierbij stil te staan.

Het bestuur stelt het volgende programma voor: z.o.z.

Programma

1. Welkom
2. Toelichting van het programma.
3. ‘Oranje en Nassau in de Tachtigjarige Oorlog’, door historicus Arnout van Cruyningen. In zijn voordracht zal Van Cruyningen de rol belichten van Willem van Nassau, Prins van Oranje, en zijn talrijke Nassause verwanten in de Tachtigjarige Oorlog. Niet alleen de Prinsen van Oranje maar vele telgen uit andere takken van het Huis Nassau waren als militair betrokken bij de strijd in de Nederlanden. Twaalf ‘Nassause Helden’ gaven zelfs hun leven in die strijd. Arnout van Cruyningen publiceerde diverse boeken over het Huis Oranje-Nassau en de Nederlandse geschiedenis. Zijn recentste uitgaven zijn ‘Stadhouders in de Nederlanden’, ‘De Tachtigjarige Oorlog’, en ‘De Opstand 1568-1648’.
4. Pauze
5. ‘De verovering van Westerwolde in 1593 en de langdurige gevolgen daarvan’, door historicus Jochem Abbes. In zijn voordracht zal Abbes ingaan op de ‘Groninger schansenkrijg’, de rol en persoon van graaf Willem Lodewijk en de verstrekkende betekenis van 1593, “het jaar van de bevrijding van Oost-Groningen” (Overdiep) voor Westerwolde. Zijn bijdrage is tevens de inleiding op het volgende onderdeel van het programma.
6. Onthulling van het wapen van prins Willem van Oranje-Nassau in de kerk.
7. Dankwoord en afsluiting.
8. Receptie/borrel.

Het bestuur hoopt velen van u te mogen begroeten bij deze bijzondere bijeenkomst. Neemt u gerust een introducé mee. Graag tot dan!

Met vriendelijke groet,

namens het bestuur,

Kineke Kuper-Dijkmeijer, secr.

Geachte leden en andere genodigden,

Op 24 april 1568 werd het Huis te Wedde door de troepen van graaf Lodewijk van Nassau-Dillenburg namens zijn broer prins Willem van Oranje-Nassau ingenomen. De borg was op dat moment bezit van Jan van Ligne, graaf van Arenberg, stadhouder van Groningen & Ommelanden namens koning Filips II en heer van Westerwolde. Drost Matthias Orth en de bezetting kregen de vrije aftocht en in de weken daarna werden in Wedde enkele duizenden huurlingen en vrijwilligers gerekruteerd voor een aanval op het Spaansgezinde Groningen. Op 23 mei van datzelfde jaar leidde dat tot de Slag bij Heiligerlee, waarbij zowel graaf Arenberg als graaf Adolf van Nassau sneuvelden. De gebeurtenissen in Wedde vormden daarmee de “opmaat” naar de Tachtigjarige Oorlog. Met een knipoog naar het verleden kunnen we zeggen dat in Wedde het latere Nederland ontstond. Om deze bijzondere datum niet voorbij te laten gaan, organiseren we op zaterdag 21 april een herdenkingsprogramma in de protestantse kerk van Wedde, waarna een herdenkingsplaquette op het borgterrein van het Huis te Wedde zal worden onthuld. Het programma ziet er als volgt uit:

13.00 – 14.00 u.: Expositie Groninger Archieven over de gebeurtenissen rond 1568 aan de hand van bijzondere archivalia in het koor van de kerk. Archiefmedewerkers zijn aanwezig voor tekst en uitleg.
14.00 u.: Opening en welkom.
14.05 u.: ‘De betekenis van de 24^e april 1568 in de regionale en nationale geschiedschrijving’, door drs. J.G. Abbes, voorzitter van de Historische Vereniging Westerwolde.
14.15 u.: ‘Matthias Orth en de “confuse pampieren” van Wedde’, door dhr. R.M.A. Wegman, secretaris van de Stichting Monumenten Westerwolde.
14.30 u.: ‘Vertaalslag rond Heiligerlee en de oorlogsdreiging in brieven uit 1568’, door dhr. A. Beuse, hoofd studiezaal van de Groninger Archieven.
14.45 u.: Pauze. Tevens gelegenheid om de expositie in het koor te bezichtigen.
15.30 u.: ‘Wedde als lieu de mémoire’, door mr. F.A. Bergman, voorzitter van de Stichting Monumenten Westerwolde.
15.40 u.: ‘De zin van herdenken’, door mr. L.J. Klaassen, wnd. burgemeester van Westerwolde.
15.50 u.: Wandeling naar de Borg.
16.10 u.: Onthulling van de herdenkingsplaquette.
16.15 u.: Dankwoord en afsluiting.

Wij hopen velen van u op deze memorabele 21^e april a.s. in Wedde te mogen begroeten.

Met vriendelijke groet,
K. Kuper-Dijkmeijer, secretaris a.i.