Jongensstad Sellingen met reacties (update 4-3-2021)

Jongensstad Westerwolde, Dennenweg 1 te Sellingen. Onder ministerie van OKW ondergebracht in de houten barakken van de werkverschaffing. Het was een driemaandenkamp met vier groepen van 13 kinderen afkomstig uit het hele land, maar voornamelijk uit de grote steden, bovendien waren het moeilijk lerende kinderen. In de volksmond werd het “het Boefjeskamp” genoemd. De film dateert uit de jaren 1956-1958.

https://proxy.archieven.nl/mp4/5/B73A6B6F6A414E07AB1DFEE38E809E3BJonge

Van één van de toenmalige kinderen die in 1957 in Jongensstad Sellingen verbleef, kregen we wat foto’s uit zijn privé archief en met de foto’s die we inmiddels zelf hebben verzameld geeft dit samen met bovengenoemde film een aardig beeld van het geheel.

De foto’s kunt u zien via deze link.

Link naar een artikel van de Verhalen van Groningen, waar de meningen nog al over verdeeld zijn.

We kregen nog de volgende reacties binnen via e-mail:


Op één van de foto’s staat de vader van Sjoerd Hoomoedt in de deuropening van het magazijn. Samen met de burgo Dick Constandse. Verder zie je Eppie de kok en de jonge wedo Henk Panneman als leerkracht.

Henk Panneman, werkzaam bij Jongensstad Westerwolde stuurde ons de volgende informatie:

“Jongensstad Westerwolde” in Sellingen was een internaat waar jongens met een problematische opvoedingssituaties gedurende 3 maanden werden opgevangen. De aanmelding gebeurde op verzoek van het schoolhoofd door de maatschappelijk werkster van de SPD. (Sociaal Pedagogische Dienst) Deze maatschappelijk werkster was verbonden aan scholen, die je tegenwoordig basisschool voor speciaal onderwijs noemt. Soms liep de aanmelding via de kinderrechter. Uiteraard dienden de ouder(s) hun toestemming te geven.
In “Jongensstad Westerwolde” was opvoeding/vorming gericht op het aanleren van deugden en waarden als: “Je hoort netjes te leven met respect voor elkaar. Blijf van de spullen van een ander af”. Vandaar de briefjes die je kon halen. Dat waren getuigschriften voor “Beleefdheid”, Goed humeur”, Orde en netheid”, “Vriendschap”, “Werklust” en “Eerlijkheid”. Elke twee weken werd tijdens de stadsraad besproken of je al een getuigschrift had verdiend. Als je alle zes getuigschriften had behaald, kreeg je bij vertrek de burgerschapskaart uitgereikt. Was een soort paspoort met je foto erop voorzien met handtekeningen van de Burgo en jouw groepsrado. Je was dan officieel burger van onze stad geworden.
De Burgo was de burgermeester (directeur) van onze stad. De Wedo was de wethouder (adjunct directeur) en alle andere medewerkers waren Rado (raadsheer) of Rada (raadsdame).
Je ging naar school. Er waren vier soorten lessen. Handenarbeid, sport, toneel/dans en gewoon school, dus lezen, rekenen en schrijven. ‘s-Avonds spelletjes in de groep of brief maar thuis schrijven. 1 maal in de week “Radio Jongensstad” met veel activiteiten waar je aan deel kon nemen. Elke dag begon met het hijsen van de vlag. Doel: we wisten of we nog compleet waren en wie waar was. Je kon een bepaalde dienst hebben. Werken in de keuken of in de eetzaal bijvoorbeeld. Op zaterdagochtend had je corvéé in de groep. Alles schoonmaken. Zowel binnen als buiten. De Burgo of de Wedo kwamen inspecteren. Was erg belangrijk voor het halen van je getuigschrift. Op zondag kwam de dominee voor een dienst met de Prot-jongens. De pater kwam voor de RK-jongens en de Geen-jongens gingen naar de humanist. In het week-end werd ook veel gewandeld in de omgeving. De middagmaaltijd werd genuttigd in de eetzaal.
Ik hoop je voldoende info gegeven te hebben.
Hartelijke groet,

Henk Panneman (Wedo van januari 1967 t/m maart 1971)


Ons lid Harry Tees zond ons het volgende bericht:

Geacht bestuur,
Ik las even op de website van “onze” historische vereniging Westerwolde”. Een leuk artikel over Jongensstad Westerwolde en stuur u even een korte reactie.

Ik zie op één van de foto’s de heer Hoomoedt staan. Hij is de vader van de thans in Sellingen wonende Paul Hoomoedt, Dorpsstraat 29 Sellingen (voormalige woning van huisarts Smit)

Paul Hoomoedt, die in het dorpsleven van Sellingen actief was en mogelijk nog is, zou wellicht nog iets kunnen vertellen over zijn vader, die zoiets als concierge was in de Jongensstad Westerwolde. Hij (zijn vader) woonde met zijn gezin (4 of 5 kinderen) aan de Dorigweg in Sellingen en in zijn schuurtje achter zijn huis had hij zijn stoffeerdersactiviteiten (bekleden van stoelen e.d.). Zijn vrouw was een bekende verschijning in het dorp Sellingen. Zij, zeer creatief, legde zich (reeds op oudere leeftijd) toe op o.a. fotografie. Dankzij haar zijn vele bekende oud-elementen van het dorp maar ook personen (boeren met paard aan het werk) fotografisch vastgelegd. Gezegd mag worden dat de familie Hoomoedt veel voor het dorp Sellingen heeft betekent.

Als leerling van de lagere school in Sellingen herinner ik mij een aantal bezoeken van onze klas aan Jongensstad. Ons werden verhalen verteld en films getoond. In mijn herinnering zijn de prachtige tekenfilms (lachfilms) blijven “hangen”. De jongens die aldaar verbleven werden door ons “boefjes”  genoemd. Het kamp werd dan ook in de volksmond “Boefjeskamp” genoemd. De kinderen daar kwamen zelden in het dorp maar zeker op de dag van St. Maarten, 11 november. Ze liepen dan in groepjes met zelfgemaakte lichtjes, gemaakt van een uitgeholde voerderbiet, langs de huizen en zongen in “hooghollands” hun liedjes. Liedjes die wij als Sellingers vaak niet kenden.

Iets van last in het dorp van deze jeugdige bewoners kan ik mij niet herinneren.

Hopende hiermee een kleine bijdrage te hebben geleverd aan de “historie”

Met vriendelijke groet,

Harry Tees


Reacties op dit bericht zien we graag. Heeft u ook nog foto’s? Stuur ze dan naar info@verenigingwesterwolde.nl.

Wie weet meer over Reint Jan Potze?

 

 

Gisteren ontving ik een foto van een achternicht waarop vermoedelijk Reint Jans Potze staat, gehuwd met Roelfien Huiting.
Mijn neef ir. Jan Potze, voor zijn overlijden jarenlang lid van de Historische Vereniging Westerwolde en tevens bestuurslid, deed
onderzoek naar de familie Potze. Wat hij mij ooit meedeelde, was, dat onze overgrootvader Reint Jans Potze, geboren op 18 oktober 1845 in Rijsdam
en overleden op 17 augustus 1916 in Harpel, aan de linkerkant woonde van de ingang van een waterwinningbedrijf, hij jenever smokkelde en een gerenommeerd stroper was.
De eerder genoemde achternicht weet van haar moeder dat de man op de foto schaapherder is geweest. Maar waar is onduidelijk.
 
Ik zou graag willen weten of er binnen de Historische Vereniging Westerwolde iets bekend is over schaapherders in de omgeving van Rijsdam/Harpel/Vlagtwedde.
En of de naam Reint Jans Potze in combinatie met het beroep schaapherder is te maken.
 
Hopelijk kunt u mij verder op weg helpen in mijn zoektocht naar de man op de foto hieronder.
 
Graag hoor ik tzt iets van u.
 
Met vriendelijke groet,
 
Hetto Zijlstra
Elzendal 61
3142 AD Maassluis
m. 06-18448261

Wie is/was Henny Kenter uit Blijham?

Uw medewerking gevraagd . Wie heeft Henny Kenter uit Blijham gekend?

Van Geert Volders, algemeen manager van de Stichting Folkingestraat Synagoge in Groningen kregen we het volgende bericht:

Onlangs hebben we als Stichting Folkingestraat Synagoge het poesie-album van het joodse meisje Henriëtte (Jetta) Slager (1925-1943) uit Winschoten ontvangen. Tussen ruwweg mei 1938 en april 1942 is het album gevuld met gedichtjes. Het allerlaatste gedichtje is op 22 december 1942 in Blijham geschreven door ‘Henny Kenter’. Afgaande op de naam, vermoed ik dat Henny Kenter niet-joods was. Opmerkelijk, want op dat moment was contact tussen joden en niet-joden reeds verboden. In oktober 1942 zijn al veel joden uit Oost-Groningen weggevoerd en kort daarop vermoord in de vernietigingskampen in Oost-Europa. Jetta Slager is in maart 1943 gedeporteerd vanuit Winschoten naar Westerbork en al twee weken later naar Sobibór, waar ze direct na aankomst is vermoord.

Ik zou graag willen weten wie Henny Kenter is/was en of bekend is wat de relatie met Jetta Slager uit Winschoten was. Met name de datum, december 1942, vind ik erg bijzonder vanwege de omstandigheden. Ik durf niet met zekerheid te zeggen of Henny een man of vrouw is. In het poesiealbum hebben zowel jongens als meisjes geschreven.

Als bijlage de betreffende bladzijde uit het poesie-album.

Het e-mail adres van Geert Volders is geert.volders@gmail.com

Wie herkent deze zonnewijzer?

Van Ada Even ontvingen we onderstaande foto. Ze heeft er een vraag bij. Waar is de foto genomen? Wie weet het antwoord?

 
Het enige dat te zien is is een opvallende zonnewijzer naast te deur. In het raam spiegelt de fotograaf. Op deze foto staan Gosen Drent en Aaltje Roskamp. Gosen is in 1840 in Nieuwe Pekela geboren en Aaltje in 1838 in Oudeschans. Gestorven zijn ze beiden in Alteveer. Ze hebben alle twee verbinding met Westerwolde. Aaltjes vader en moeder hebben alle twee in Tange en Bellingwolde gewoond. Aaltjes zus Pietertje, was met Jan Feringa getrouwd en heeft ook in Vlagtwedde gewoond. Deze achtergrond lijkt voor mij op een boerderij. Misschien heeft Gosen op een boerderij gewerkt. Zijn vader en schoonvader waren beiden bakker van beroep.
 
De vraag stond als een poosje op de website van Oud Bellingwedde, maar we kregen vandaag een reactie van Gerard van den Braak, die zich interesseert in zonnewijzers. Misschien leuk om eens te kijken op zijn website www.zonnewijzers-nederland.nl

Bruine inkt tekening : `t Schot. Oud Ter Apel. Wie heeft deze gemaakt.

A. Smallenbroek is in het bezit van een mooie tekening. Na een tip werd hem verteld dat deze tekening is gemaakt  na  een ansichtkaart die heruitgegeven is in 1903. Afmetingen: 25,8 cm bij 16,5 cm Deze staat dus in de Beeldbank. Wie zou deze hebben kunnen gemaakt?
Ik vind hem klasse, aldus Smallenbroek. We horen het graag. U kunt onder het bericht reageren.

De tekening

De ansichtkaart

 

Schilderij van Onstwedde. Waar ben je gebleven?

Is er iemand die weet waar dit schilderij zich op het ogenblik bevindt? Het schilderij gemaakt door A.H. Koning in de periode 1820-1850, stelt de kerk van Onstwedde voor en het schilderij heeft jaren geleden in het gemeentehuis van Bellingwolde gehangen. De samenstellers van het boek over de Landschapsbiografie van Westerwolde zijn er erg in geinteresseerd.
Reacties graag naar info@verenigingwesterwolde.nl

Bosje van Renken

Johannes Veerenhuis-Lens is bezig met een boekje “Verhalen rond de Giezelbaarg”. Tijdens een wandeling in de buurt van de Giezelbaarg viel hem het “Bosje van Renken” op, zoals hij het noemt. Het bosje ligt vlakbij de Krabbenbrug tussen Wedde en Veele. Zijn vraag is of er mensen zijn die iets over de geschiedenis van dit bosje weten. We hebben een kaartje bijgevoegd van de huidige situatie en van honderd jaar geleden toen het bosje er ook al was. U kunt uw reactie onder dit bericht plaatsen of reageren naar info@verenigingwesterwolde.nl.