Uitnodiging voor onze leden

350 jaar Slag bij Jipsinghuizen bij Erve Huisingh te Jipsinghuizen
Weenderstraat 17, 9551 TJ Jipsinghuizen (post Sellingen)
Parkeergelegenheid naast de boerderij
Aanvang 13.30 uur
Op 26 september 2015

350 jaar Slag bij Jipsinghuizen

In de ochtend van 26 september 1665, dit jaar 350 jaar geleden, stootte een voorhoede van de gardetroepen van Groningen en Ommelanden op een Munsterse legermacht die in Jipsinghuizen het kampement had opgeslagen. Het ging om troepen van de prinsbisschop van Munster, Christoph Bernhard van Galen, die enkele dagen eerder de oorlog had verklaard aan de Republiek der Zeven Verenigde Provinciën. Direct openden de 500 à 600 Groningers onder leiding van kapitein Rembt ten Ham de aanval, waarbij luitenant Willem Nierop en zijn avant-gardisten de heldenrol speelden.

‘Een hart gevecht’ volgde, zoals de bekende geschiedschrijver Lieuwe van Aitzema in 1668 schreef, en het overrompelende effect was totaal. Het Munsterse leger, ongeveer 1.800 man groot, werd uit elkaar geslagen. Daarbij sneuvelden ongeveer 300 manschappen. De rest sloeg in chaos op de vlucht richting Sellingen, waar ze ontkwamen via de provisorische veenbrug richting Walchum die voor de aanval in het geheim was aangelegd. Gajus van Jeltinga, op dat moment kapitein in de vesting Bourtange, vermeldde in zijn ‘aentekeninghen’ dat er van onze zijde bijna geen doden vielen te betreuren en ‘slechts’ 17 man gevangen waren genomen. Groningen was daarmee in eerste instantie gered en kreeg door de overwinning bij Jipsinghuizen tijd om de verdediging te organiseren. Met de Slag bij Jipsinghuizen werd de Munsterse invasie in eerste instantie afgeslagen, maar niet gestopt. Via de kop van Overijssel, Drenthe en het Oldambt werd Westerwolde alsnog ingenomen, maar de oorlog zou voor de bisschop slecht aflopen. Staatse troepen onder leiding van graaf Johan Maurits van Nassau-Siegen wisten het ingesloten Munsterse leger uiteindelijk uit Westerwolde te verdrijven. De Slag bij Jipsinghuizen bleek een slecht voorteken voor de bisschop: op 18 april 1666 moest hij de Vrede van Kleef ondertekenen. 

Uitnodiging

Het college van burgemeester en wethouders van Vlagtwedde wil deze memorabele gebeurtenis niet ongemerkt voorbij laten gaan en

nodigt u van harte uit om de herdenking van de Slag bij Jipsinghuizen op zaterdag 26 september 2015 bij te wonen. U bent vanaf 13.30 uur van harte welkom.

Wij zijn verheugd dat verschillende partners bereid waren om gezamenlijk een gevarieerd programma rond het thema samen te stellen. We denken daarbij aan Museum de Oude Wolden te Bellingwolde, SHC De Oude Stelmakerij te Sellingen, het Vestingmuseum Oudeschans, het CHC Oldambt en verschillende musea in Duitsland.
Laat u verrassen door het oude Erve Huisingh en een aansprekend programma!

Het college van burgemeester en wethouders van de gemeente Vlagtwedde

Programma

13.30 uur Inloop en ontvangst

14.00 uur Welkom en introductie door Tjarko van Dijk, medewerker Museum de Oude Wolden te Bellingwolde

14.05 uur ‘Een hart gevecht’ door Jochem Abbes, cultuurambtenaar gemeente Vlagtwedde

14.30 uur Muzikaal intermezzo door zanggroep Friends uit Blijham

14.45 uur Declamatie: ’t Samen-spraeck (1665), door de stichting Uni Solo uit Ter Apel

15.05 uur Presentaties en woorden van dank

15.15 uur Receptie

Meer informatie over het programma vindt u op www.ondervuur1665.nl.

Medewerking wordt verleend door het Exercitie Peloton Bourtange en de Stichting Middeleeuws Ter Apel.

http://www.openmonumentendag.nl/gemeente/vlagtwedde/

De gemeenten Vlagtwedde en Bellingwedde organiseren op 12 en 13 september gezamenlijk de Open Monumentendagen. Volg bovenstaande link en zie het programma op de website. Ook zijn daar de routefolders te downloaden.

Betreft: uitnodiging leden excursie zaterdag 19 september 2015

Geachte dames en heren,

In deze bus excursie zoeken we naar de herkomst en laatste rustplaats van een aantal prominente Groningers die ook een vinger in de Westerwoldse pap hadden. Dit doen we door een aantal beeldbepalende kerken en borgterreinen te bezoeken.  Generaties lang drukten families zoals Clant, Ripperda en Addinga hun stempel op een regio en daarbij lieten ze (soms diepe) sporen na. Ook komt het wierdenlandschap op de Groninger klei uitgebreid aan bod tijdens deze excursie. Noord-Groningen lijkt dichtbij en bekend, maar is verrassend anders dan ‘ons’ Westerwolde.

Voor de excursie willen we het volgende programma voorstellen, waarbij de tijden bij benadering zijn (behalve de vertrektijd) en wijzigingen zijn voorbehouden (i.v.m. de beschikbaarheid van de kerken).

Programma 19 september 2015

9.00                 Vertrek bij d’Ekkelkaamp, kerklaan 7 te Onstwedde
10.00               Hervormde Kerk te Farmsum

Als het mee zit gaat deze kerk na een jarenlange restauratie op 12 september weer open. Wellicht hebben we dus een klein primeurtje! Wanneer dit het geval is krijgen we in de kerk een rondleiding. In de kerk zijn diverse fraaie grafzerken te zien onder andere van de familie Ripperda die verwant was aan de Addinga’s van Westerwolde.

11.30               Petrus en Paulus Kerk Loppersum

Naast de prachtige muurschilderingen bevat de Petrus en Pauluskerk te Loppersum ook een bijzonder Hinsz-orgel. In deze kerk zijn een aantal grafzerken te zien, waaronder die van Jurjen van Munster die enige tijd drost van Westerwolde is geweest namens de Stad (1532-1536).

12.30               Lunch

In ’t Schathoes van de Menkemaborg te Uithuizen wordt de lunch verzorgd.

13.45               Vertrek vanaf ’t Schathoes via Usquert naar Stedum

14.15               Bartholomeuskerk en Borgterrein Nittersum te Stedum                     

In de imposante Bartholomeuskerk staat de familie Clant van Stedum centraal. Eilco Clant van Stedum huwde in 1532 Margaretha Addinga. Door dit huwelijk erfde de familie Clant een pretentie op de heerlijkheid Westerwolde. Dit gaf in de 16^e eeuw nog aanleiding gaf tot juridische processen, maar geen realisatie van de claim. In de kerk vinden we ook het bijzonder fraai grafmonument van Adriaan Clant van Stedum. Hij is bekend geworden als medeondertekenaar van het vredesverdrag van Münster (1648).

15.45               Café Hammingh te Garnwerd: koffie/thee stop aan het Reitdiep.

16.15               Vertrek naar Feerwerd, Jacobuskerk

In het wierdedorpje Feerwerd staat de Middeleeuwse Jacobuskerk. Hier vinden we grafzerken van de familie Aldringa van Feerwerd. Deze familie is verwant aan de Aldringa’s die in de 17^e en 18^e eeuw als drost van Wedde fungeerden.

Ca. 18.00        Terug bij d’Ekkelkaamp

Aangezien we ’s ochtends geen koffie/theepauze houden is het raadzaam iets mee te nemen om in de bus te nuttigen.

Aanmelding

U kunt zich tot uiterlijk 12 september a.s. opgeven bij het secretariaat, mevr. Middelkamp-Maarsingh, per mail: middelkamp5@ziggo.nl of telefonisch 0599-412288

De kosten voor de dag bedragen € 35,00 per persoon (inclusief bus, lunch, koffie/thee, entreegelden). Wij vragen u het bedrag in de bus contant te voldoen.

Voor vragen kunt u terecht bij Geert Volders, geert.volders@gmail.com of telefonisch 06-46542540.

Kortom: ruime ingrediënten voor een zeer interessante – en gezellige! – excursie. We hopen op een goede opkomst en: vol = vol! Graag tot dan.

Met vriendelijke groet,

namens het bestuur,

Ina Middelkamp-Maarsingh, secretaresse

Geachte leden en andere belangstellenden,

Zoals reeds eerder aangekondigd, willen wij u hierbij nogmaals uitnodigen voor de eerstvolgende ledenbijeenkomst van de Historische Vereniging Westerwolde op zaterdag 27 juni a.s. in De Turfschuur (Hervormd verenigingsgebouw, Marktplein 2B) te Bourtange. De vergadering begint om 13.30 uur. Het bestuur stelt de volgende agenda voor:

1. Opening, door de voorzitter.
2. Vaststelling van de agenda.
3. Ingekomen stukken en mededelingen, door de secretaris.
4. Historische actualiteiten in Westerwolde.
5. Rondvraag/w.v.t.t.k.
6. Lezing door de heer Geert de Vries uit Tweede Exloërmond onder de titel: Hoogveen, wat was dat voor landschap? Eeuwenlang lag het beekdal van de Ruiten Aa ingeklemd tussen het Bourtanger Moor en het Oostermoer. De geschiedenis van Westerwolde is dan ook niet denkbaar zonder de aanwezigheid van deze uitgestrekte hoogvenen. Reden om eens stil te staan bij het karakter van dit landschap. De Vries licht toe: ‘In de veenkoloniën lopen we over de bodem van wat eens een diep moeras was. Het was tevens het grootste hoogveen-moeras van West Europa. Onvoorstelbaar dat in Groningen zelfs geen klein stukje hoogveen bewaard is gebleven. Hoe zag dit moeras er vroeger uit? Wanneer is het ontstaan? Welke planten en dieren leefden hier vroeger? Bestaan die soorten nu nog en zo ja waar zijn die dan te zien?’
Voor de pauze wordt de opbouw en afbraak van het hoogveen-landschap behandeld.
Na de pauze staan de dieren van het hoogveen centraal, zoals kraanvogels, heikikkers, libellen en vlinders. Tot slot wordt de vraag positief beantwoord of de schamele resten van het eens zo algemene hoogveenlandschap nog te behouden zijn.
7. Sluiting van de vergadering.

Het bestuur hoopt weer velen van u op 27 juni te mogen begroeten. Neemt u gerust een gast mee!
Houdt u rekening met de toegankelijkheid van de vesting Bourtange. Parkeren kan op de parkeerplaats bij het Informatiecentrum, maar mensen die slecht ter been zijn kunnen met de auto de vesting inrijden. Ook rijdt er een pendelbusje tussen het Informatiecentrum het Marktplein heen-en-weer.

Met vriendelijke groet,
namens het bestuur,

I. Middelkamp-Maarsingh, secretaris.

De tentoonstelling zal vanaf vrijdag 5 juni tot en met eind augustus voor het publiek te zien zijn in SHC de Oude Stelmakerij, Dorpsstraat 32 te Sellingen, en dus niet in het gemeentehuis. Entree gratis!

Op vrijdagmiddag 27 maart om 16.00 uur opent SHC de oude Stelmakerij weer haar deuren voor het nieuwe seizoen. In deze dependance van het Streekhistorisch Centrum in Stadskanaal is een geheel nieuwe tentoonstelling ingericht, waar de bezoekers na de winterstop weer van harte welkom zijn. De opening zal worden verricht door wethouder Giny Luth van de gemeente Vlagtwedde. U bent hierbij van harte welkom.

In de eerste expositie van dit seizoen staat het landschap van Westerwolde centraal. Via de bestaande kanalen van de Open Atelierroutes in Westerwolde (De Beetse-Ter Borg en de Twee Karspelen Kunstroute) zijn kunstenaars uit het gebied benaderd met het verzoek mee te doen aan deze thema-groepstentoonstelling, waarbij de enige voorwaarde was dat het werk iets met Westerwolde te maken moet hebben. Daar hebben een tiental kunstenaars op gereageerd met heel divers werk. Zo is er ruimtelijk werk van Jelle Leek en Bernard Winkel, foto’s van de fotografen Ard Hesselink, Bert Veeman en Peter van Putten, schilderijen van Geert Schreuder, Harry Schomaker, Elizabeth Kodde en Folkert Pietersen en grafisch werk van Inger Steyn en Zwaantje Weishaupt.

De Stelmakerij werd in 2012-2013 geheel gerestaureerd en ingericht als expositieruimte. Na exposities over Kees Stip, de winter van 1979 en etsen van Johan Hemkes is er nu dus opnieuw voor een kunsttentoonstelling te zien. Later dit seizoen komt de geschiedenis weer aan bod. Vanaf 4 juni is dat in een tentoonstelling over het onderwijs in Westerwolde, waar meester J.H. Neuteboom centraal zal staan. Ook zijn er voorbereidingen gaande om vanaf september deel te nemen aan een tentoonstellingsdrieluik over Bommen Berend en de Slag bij Jipsinghuizen.

SHC de oude Stelmakerij deelt haar ruimte met Tourist Info Westerwolde. Zij gaan op woensdag 1 april weer open voor publiek. Westerwolde Verbeeld is na de opening te bezoeken op zaterdag 28 maart van 11.00 tot 16.00 uur ter gelegenheid van de jaarmarkt bij de Hof van Sellingen. Daarna vanaf 1 april tot en met 31 mei van woensdag tot en met zaterdag van 10.00-16.00 uur en op zondag van 13.00-16.00 uur.

• Woensdag 4 februari – lezing door Els van der Laan over Roodbaards Rijkdom, verhalen over de landschapsparken in Groningen.
• Woensdag 11 februari – lezing door Reinder Reinders over De achttiende-eeuwse kaart van de provincie Groningen van de hand van Th. Beckeringh.
• Woensdag 18 februari – lezing door Annet Nieuwhof over de publicatie En dan in hun geheel. De vondsten uit de opgravingen in de wierde Ezinge.
• Woensdag 11 maart – lezing door Meindert Schroor over zijn boek Rurale metropool. Mensen, migratie en middelen in Groningen ten tijde van de Republiek
• Zaterdag 14 maart – workshop Familieverhalen schrijven
• Zaterdag 21 maart – Dag van de Groninger Taal
• Woensdag 1 april – lezing door Bob Verschoor over Dicht bij huis. Het Groningen van Cornelis Jetses
• Zaterdag 11 april – Jaarvergadering en lezing georganiseerd door de NGV afd. Groningen (spreker nog niet bekend) – tijdens zaterdagopenstelling
• Woensdag 22 april – lezing door Greetje Bijl over: Loopbaan en levensloop van onderwijzers en onderwijzeressen in het openbaar lager onderwijs in de negentiende eeuw in Groningen.
• Donderdag 30 april – lezing door Monique Brinks over haar project rond Het Scholtenhuis in de Tweede Wereldoorlog. Het derde deel in de serie verschijnt half april.
• Woensdag 20 mei – lezing door Redmer Alma over De grafzerken in de kerk van Farmsum