Regelmatig houdt Groninger Archieven interessante lezingen.
Kijk voor informatie op:
https://www.groningerarchieven.nl/agenda

Op de ledenvergadering van 19 maart 2016 werd een lezing verzorgd door drs. Sebastiaan Vos over: Historische veldnamen in Westerwolde, waarin hij aan de hand van een aantal websites de geschiedenis van onze woonomgeving liet zien. Daarnaast vertelde hij op welke wijze aan de website www.landschapsgeschiedenis.nl veldnamen en andere waardevolle historische informatie kunnen worden toegevoegd. Liefhebbers en enthousiastelingen in Westerwolde kunnen zelf ook, alleen of in groepsverband, hiermee aan de slag gaan, zodat deze waardevolle gegevens worden vastgelegd en voor de toekomst bewaard blijven. Binnen de vereniging hebben zich al mensen opgegeven, die zich hiermee bezig willen houden. Onderstaande foto’s zijn gemaakt door Geert Volders.

De belangrijkste punten op een rijtje vanuit de uiteenzetting van dhr. S. Vos die aan de hand van websites de geschiedenis van onze woonomgeving aantipte en daarmee de mogelijkheden voor onderzoek naar veldnamen liet zien. Opmerking: De onderstaande websites werken het beste via Firefox en Google Chroom. Internet Explorer functioneert minder goed.

www.topotijdreis.nl
Via deze website zijn topografische kaarten te raadplegen vanaf 1815. Het is mogelijk om eenzelfde gebied middels kaarten uit verschillende jaren te bekijken.
Opmerking: De meest voor de hand liggende verklaring voor en veldnaam is niet altijd de juiste!

www.hisgis.nl
Een historisch geografisch systeem waarin alle gegevens van Nederland uit 1832 te vinden zijn. Via KAARTLAGEN kan er gekozen worden voor gebouwen, percelen en ook voor eigenaren. Door aan te klikken krijgt men informatie, maar er is ook een zoekfunctie waarmee gezocht kan worden op eigendom, naam en perceelnummers (zonder spatie!).
Via ACHTERGROND kan er gekozen worden voor rasterlagen. Hiermee kunnen kaarten over elkaar heen worden gelegd. Dit kan voor oriëntatie heel handig zijn.
Opmerking: In de Groninger Archieven kan in de studiezaal een kadastrale archiefviewer worden geraadpleegd met materiaal vanaf 1832.

www.groningerarchieven.nl
In de zoekbalk KADASTRALE KAARTEN en dan TOEGANG 44. Vul vervolgens de plaats in en ENTER. Er volgt dan een overzicht.
Opmerking: via deze site zijn geen veldnamen te vinden.

www.landschapsgeschiedenis.nl
Aan deze site wordt nog gewerkt en Westerwolde is helaas nog niet ingevuld.
Deze site biedt de mogelijkheid om informatie over veldnamen toe te voegen en dat is niet heel erg moeilijk. Er kan worden ingelogd via REGISTREREN rechtsboven waarna een gebruikersnaam, naam en emailadres wordt gevraagd. Via de mail komt een wachtwoord en daarna is het mogelijk om in te loggen. Eenmaal geregistreerd kunnen er ook dingen worden toegevoegd. De site wordt ook gecontroleerd.
Ten aanzien van veldnamen merkte dhr. Vos op:
veldnaam de Wisch 1832 betekenis: groen land, weidegrond, vruchtbare grond.
Wieringa 1900-1950: Wisk
Opmerking: dhr. Vos benadrukt het belang van toevoegen van informatie! Eventueel hulp nodig: s.vos@groningerarchieven.nl

www.leestekensvanhetlandschap.nl
Een nieuwe site waarop landschapselementen kunnen worden bekeken en opgezocht. Bevat veel informatie.

www.beeldbankgroningen.nl
Foto’s, tekeningen van de provincie en de stad Groningen. Er kan worden gezocht op plaatsnaam en straat.

www.delpher.nl
Een site van de Koninklijke Bibliotheek. Er kan worden gezocht naar artikelen in kranten, boeken en tijdschriften. Er kan worden gezocht op combinaties, een voorbeeld: “Onstwedde – groen land – notaris” brengt je bij een artikel over een veiling. Op deze manier kunnen soms veldnamen worden gevonden. Een volgende stap kan dan zijn om verder te zoeken via de archieven. Opmerking: Notariële archieven worden op dit moment gescand.

Nu de bomen aan de Tweekarspelenweg ziek blijken te zijn en ze binnenkort zullen worden gekapt, zal het daar straks een kale boel worden. De gemeente Bellingwedde is van plan om een deel opnieuw te gaan beplanten, maar het zullen er aanmerkelijk minder worden dan eerder. Misschen een mooie gelegenheid om het open landschap terug te brengen? Onze voorzitter Jochem Abbes en ons lid Harm Frits Korvemaker hebben vandaag in het Dagblad van het Noorden hun zegje daarover gedaan.
Het artikel uit de krant plaatsen we hierbij en om het wat in een historisch perspectief te plaatsen hebben we er ook nog wat foto’s bij gevonden van het gebied uit vroegere tijden.

De Tweekarspelenweg toen de bomen nog klein waren.

Vroeger een gebied zonder bomen

Wiebe Klijnstra gaat zaterdag 19 december met cameraman Jan Sliep ‘Dam Op’ in Jipsingboertange.

Het is er toch nog van gekomen voor het eind van het jaar. Een dubbeldik nummer van Terra Westerwolda is vandaag verschenen. Onze leden ontvangen dit blad gratis en voor niet leden is het te koop bij een aantal regionale boekwinkels.

Op de ledenvergadering in Sellingen hield Joop Tilbusscher een lezing over arbeiderswoningen op Groninger dorpen in 1900-1950.
Joop wist in zijn lezing een aantal leuke voorbeelden te noemen uit Westerwolde en zorgde hiermee voor een zeer boeiende lezing.

Vergeleken met steden is de bouw van arbeiderswoningen op het platteland onderbelicht. In heel Groningen is de woonsituatie van arbeidersgezinnen rond 1900 belabberd. Dat verandert maar langzaam. Woningwet en Landarbeiderswet moeten de bouw van arbeiderswoningen stimuleren. Er is een korte bouwgolf van woningwetwoningen tussen 1914 en 1921, met landarbeiderswoningen (in eigendom) haalt Groningen de top. Stilstand overheerst voor arbeiders, particulieren benutten de malaise voor ‘dertiger jaren bouw’.

Grote woningnood na 1946 is dus geen gevolg van de oorlog, maar van de stagnatie daarvoor. Revolutie komt van de antirevolutionaire burgemeester van Ulrum, die in zijn 1000-Woningenplan 31 gemeenten meesleept. Het wordt een radicale omslag van de kijk op huisvesting en de aanblik van dorpen.

Joop Tilbusscher is politicoloog en nazaat van drie Groninger architecten. In het verleden was hij leraar en zelfstandig adviseur werkloosheids- en achterstandsproblemen in de Randstad. Sinds 2008 is hij in Groningen, waar hij de bouw- en sociaaleconomische geschiedenis van dorpen onderzoekt.
Van Joop Tilbusscher verscheen afgelopen september het boek “Zestien vierkante meter. De bouw van arbeiderswoningen op Groninger dorpen van 1900 tot 1950”.
(bron: Groninger archieven)

Voorafgaande aan de lezing werden nog wat huishoudelijke zaken behandeld zoals de ontwikkelingen rond het blad Terra Westerwolda en werden wat Westerwoldse Historische nieuwtjes genoemd. Daniel Reinders vertelde nog wat over het Kamp “de Beetse”, er werd nog gesproken over de barakken die bij Laudermarke zouden hebben gestaan en over twee vennetjes bij Jipsingboertange en aan de Beetsterweg in Sellingen die zouden zijn ontstaan door turfafgraving. Ook een mysterieuze steen met een nummer die in Jipsingboertange zou hebben gelegen achter de Buwaldaweg werd nog genoemd door Wim Bruining. Weet iemand er meer over? Reacties zijn welkom.
  

Het voormalig werk- en interneringskamp “de Beetse” in Sellingen heeft sinds kort een eigen website. De site is nog in aanbouw maar u kunt wel al de meest belangrijke zaken vinden op de website. We raden u aan om de website eens gaan te bekijken en wellicht besluit u dan om het voormalige kamp eens met een bezoek te vereren.
Link naar de website

Website www.beeldbankgroningen.nl herzien

Verleden week is de herziene website van de beeldbank Groningen online gegaan. De vormgeving is gemoderniseerd en de website is nu meer afgestemd op een breed scherm. Ook is de beeldbank nu meer geschikt voor gebruik op tablets en telefoons.
U krijgt op de homepage de keuzemogelijkheid tussen beelden enerzijds en kaarten en tekeningen anderzijds. Als u direct zoekt via de zoekregel op de homepage wordt gezocht in de collectie beelden. De filterfunctie is verbeterd en wordt duidelijk gepresenteerd.
Nieuw zijn de webexposities. Gebleven zijn de zoekplaatjes, foto’s waarvan wij niet weten waar ze genomen zijn en waarbij we de hulp van het publiek inroepen om te bepalen waar de foto gemaakt is. Sinds het begin van de beeldbank is het aantal beschikbare beelden meer dan verdubbeld: er staan er nu meer dan 200.000 op, afkomstig uit de collecties van een groot aantal deelnemers.

Voor een verslag en foto’s van de Dag van de Westerwoldambster Geschiedenis gehouden op 21 november jl. in Winschoten, verwijzen we u graag naar de site van Westerwolde Actueel.(link)