Zuiderzeewerken rond 1930

Rond 1930 werkten veel mensen uit onze regio bij de Zuiderzeewerken. Rina Klein van Historisch Wieringen zond ons deze foto met daarop een aantal mensen met bekende namen. Ze wil graag de namen weten van de mensen op de foto die niet bekend zijn. Wie weet het antwoord?

Wie staan er op de foto:
In het midden staat de familie Tuin die woonde in een woonkeet op Westerklief, Wieringen. Ze hadden kostgangers, ten tijde van de Zuiderzeewerken. foto is rond 1930-1931
van links naar rechts
1.Roef Derks
2. Jacob Wolters
3.Berend Korvemaker
4. onbekend
5. Jakoba Tuin Koerts. Getrouwd in Slochteren in 1920 en gescheiden in 1936.
6. Edzo Tuin (hun kinderen poseren ervoor)
7.onbekend
8.Dirk Wolters

9.onbekend

Foto:Eelke Wolters Collection

Luisterwandeling door Jipsinghuizen

In ons blad Terra Westerwolda nr. 3 -2021 staat op de achterzijde een artikel over een Luisterwandeling door Jipsinghuizen. Een QR code laat u een gesproken tekst horen over de boerderij Weenderstraat 19. U kunt de route downloaden staat er ook bij, maar waar dat kan dat staat er niet bij. Vandaar dat we er hier even op terugkomen en u laten weten dat de routekaart, de routebeschrijving en het GPX bestand is te downloaden via deze link:
LUISTERWANDELING DOOR JIPSINGHUIZEN

Molen Bourtange aan de levensader van Westerwolde

Mocht iemand een aanvulling op dit bericht hebben, dan horen we het graag.

Theo Ter Veer stuurde ons het volgende bericht:
Een tijd geleden kocht ik een lijst met een oude foto van een molen en boerderijtje er voor met daarbij de eigenaar, denk ik. Je wilt graag weten welke molen dit is en wie er op staat. Het molenboek Groningen gaf geen uitsluitsel. Op beeldbank zag ik wel een foto van de molen Imminga die er (gekeken naar de trans en onderstel) er op lijkt.

Wie kunnen we daar nu beter naar vragen dan molenkenner bij uitstek Bob Poppen. Hij stuurde ons het volgende antwoord:

Ik heb de foto met verschillende andere foto’s van de molen aan de Moddermansvaart vergeleken en 100% zekerheid heb ik niet, maar het zou hem toch ook heel goed wel kunnen zijn.
De fiche van deze molen vermeldt o.a. het volgende: Een achtkante met dakleer gedekte stellingmolen op een stenen tussen- en onderstuk en een met dakleer gedekte kap. De roeden waren oudhollands opgehekt en hadden een vlucht van 76 voet. Gebouwd in 1895 voor Heinrich Haaijer door molenmaker Harm Wiertsema. Eigenaar sinds 1929 Hindrik Immenga. In 1895 had de molen een ijzeren as. Sinds 1939 onder Imminga als hulpkracht een Chevrolet-automotor. Op 10 mei 1940 werd de molen zwaar beschadigd door het laten springen van de brug over de gracht. Na de oorlog raakte de molen steeds verder in verval. Sloopvergunning d.d. 7 mei 1949. Verdwenen in 1951, in 1980 was het onderstuk nog aanwezig. Ik stuur een foto van deze molen mee van 4 oktober 1929: Molen aan de Moddermansvaart.

Hartelijk gegroet, Bob Poppen

Voor meer informatie over molens kijk ook eens op de website van Bob Poppen:

www.bdpoppen.nl


bron: Beeldbank Groningen

Winternummer Terra Westerwolda verschenen

Het winternummer 2021 van Terra Westerwolda is uit! Leden van de Historische Vereniging Westerwolde ontvangen een dezer dagen het nummer per post. Ook is het tijdschrift weer verkrijgbaar bij de vaste verkooppunten in Westerwolde en de Kanaalstreek.

Afscheid Hans ter Heijden

Na meer dan vijf jaar heeft Hans ter Heijden afscheid genomen als hoofdredacteur van Terra Westerwolda én van de streek Westerwolde. Hij verhuisde naar het Hogeland. Ter gelegenheid van zijn afscheid sprak Tjarko van Dijk met Hans over zijn tijd in Westerwolde en wat hem zo aantrok in het gebied, maar ook over de periode daarvoor. Het resulteerde in een portret van een veelzijdige en zorgvuldige hoofdredacteur.

Het tuinpad van mijn vader

In 2022 verkent het MOW in de expositie De grote nostalgie show de meest uiteenlopende kanten van nostalgie. Obby Veenstra van het MOW verkent in Terra Westerwolda alvast de betekenissen van nostalgie. Wat ervaren mensen als nostalgisch, en wat is nostalgie nu eigenlijk? In 2022 dus te zien en te beleven in het MOW, maar nu alvast een voorproefje in Terra Westerwolda.

Een kanaal dat er nooit kwam

In 1587 werd er onderzoek gedaan naar de mogelijkheid om een scheepvaartkanaal te graven tussen Bellingwolde en Rhede aan de Eems. Het kanaal zou door het Bourtangermoeras gaan en zo een belangrijke route tussen het Groningerland en Münsterland vormen. Het kanaal kwam er echter uiteindelijk niet. Lieuwe Jongsma verdiepte zich aan de hand van een brief in de collectie van de Groninger Archieven en een kaart in de collectie van het Landesarchiv Osnabrück in dit kanaal dat er nooit kwam.

En verder…

In de vaste bijdrage van de Historische Kring Ter Apel schetst Rienhart Wolf de aanleiding voor het recent verschenen boek Nieuw licht op het ‘Huis van het nieuwe Licht’ waarin de bouwhistorie van het klooster van Ter Apel wordt beschreven, en geeft hij aan waarom dit boek zo boeiend is, juist ook voor niet-experts. Gerda Nijenbrinks ontdekte een bijzonder teken van liefde in een geboorteakte uit 1860. Fons van Wanroij verklaart de naam van het ‘Erve up ten Thije’ in Onstwedde. En Lizanne Trenning dook in haar eigen familiegeschiedenis, met in dit nummer deel 1 over het boerenleven van de familie Trenning in Laude.

Nieuw boek over Ter Apel van Jakob Been

Op 1 december verschijnt alweer het vijfde boek van Jakob Been over de geschiedenis van Ter Apel en omstreken. Het zijn opnieuw verschillende onderwerpen: Het meest intrigerende verhaal staat zonder enige twijfel in hoofdstuk drie, waarin op ongeveer veertig pagina’s alles wordt beschreven van het waarschijnlijk grootste drama dat zich ooit in Zuid Westerwolde heeft afgespeeld: het bombardement op de aardappelmeelfabriek in Ter Apelkanaal, waar in 1944 tien burgers bij om het leven zijn gekomen, allemaal werknemers van de fabriek. Op alle aspecten van dit vaak onderbelichte drama wordt ingegaan: hoe en waarom kon het gebeuren dat een bevriende (!) natie zoveel bommen liet vallen, gesprekken met veel nabestaanden en veel foto’s van de omgekomen slachtoffers om hen te eren, zullen in dit hoofdstuk staan. Ook verhalen van mensen die het bombardement hebben meegemaakt worden verteld.

Ook de historie van de molen van Deiman, die tussen 1854 en 1969 midden in het huidige centrum van Ter Apel heeft gestaan, komt aan bod. Uitgebreid wordt ingegaan op de drie generaties Deiman die eigenaar zijn geweest. De geschiedenis van de molen en het beroep van molenaar wordt beschreven. Een ander interessant thema vormt het Dülmer Orkest: het eerste fanfareorkest van Ter Apel en één van de drie voorlopers van de huidige Ter Apeler Harmonie. Waar komt de naam Dülmer vandaan, hoelang bestond het orkest, waar en hoe vaak speelde men en wie waren de dirigenten zijn een aantal van de vragen die beantwoord zullen worden.

Een ander verhaal gaat over de ingenieur van de stad Groningen die er voor heeft gezorgd dat het klooster in de jaren 1931, 1932 en 1993 een gedaanteverwisseling onderging en die als dank een straatnaam naar zich kreeg vernoemd: C.L. De Vos tot Nederveen Cappel.

Burgemeester Velema van Westerwolde heeft ook nu weer het voorwoord geschreven. Het boek is te koop bij de auteur voor € 27,50 (excl. eventuele verzendkosten).

Het kan besteld worden via de mail jbeen01@hetnet.nl

Zeshonderdste lid is in aantocht

Vier jaar geleden verwelkomde de Historische Vereniging Westerwolde haar 500ste lid en nu naderen we de 600. Het zou mooi zijn als we voor het eind van het jaar het 600ste lid konden verwelkomen. Met onze interessante ledenbijeenkomsten en ons zeer lezenswaardig tijdschrift Terra Westerwolda doen we velen nu al een heel groot plezier. Mogen we u ook binnenkort als lid verwelkomen? Als u zich nu opgeeft als lid en u bent de 600ste, dan krijgt u een jaar lidmaatschap van ons cadeau.

Het lidmaatschap kost € 25,00 per jaar en opgeven gaat heel gemakkelijk via deze link: Lid worden.

Haal een museumstuk in huis I Publiek kiest nieuwe poster voor #bovenjebank

Wanneer: 15 tot en met 26 november 2021
Website: www.hetmow.nl/bovenjebank en (vanaf 15 november!) www.hetmow.nl/stem
Over de actie #bovenjebank


Door COVID-19 is het MOW in 2020 en 2021 beperkt toegankelijk geweest voor bezoekers. Voor iedereen die wel een beetje culturele troost kan gebruiken, pakt het museum daarom uit met de actie ‘het MOW boven je bank’. Op gratis af te halen posters vind je een aantal kunstwerken en cultuurhistorische objecten uit de eigen collectie van het MOW. Zo komt die collectie als cadeautje naar het publiek toe!

Keuzeopties derde poster
In deze nieuwe stemronde staat het thema ‘Thuis’ centraal en valt te kiezen uit foto’s gemaakt door Heleen Haijtema. Daarmee sluit het museum aan bij de gelijknamige foto-expositie die daar nu te zien is.

Heleen Haijtema is beeldmaker in brede zin. Haar werk bevindt zich op het snijvlak van geënsceneerde fotografie en toeval, met een voorkeur voor licht absurdistische situaties. Ze werkt veelal autonoom maar ook in opdracht van bijvoorbeeld Grand Theatre en Into Nature en exposeerde bij Grasnapolsky, Fotomuseum Den Haag, Explore the North en meer.

Heleen Haijtema voor het MOW oorijzers

Heleen Haijtema voor het MOW porselein

Heleen Haijtema voor het MOW hoedenspelden

ln opdracht van het MOW legde Haijtema museale objecten vast die een rol speelden in het dagelijkse leven van vooral begin negentiende eeuw. Op heel eigen wijze maakte ze er tableaus van waarin de voorwerpen een bijna mythisch karakter krijgen. Zo zie je oorijzers, gedecoreerd door een rijkelijk gedecoreerde omslagdoek. Door de lichtinval doet de foto denken aan klassieke stillevens. Op een andere foto tref je de ongewone combinatie van een verzameling geologische stenen waaruit fraaie hoedenspelden steken. Het derde beeld toont ludiek gestapeld porselein, als een echo van een persoonlijk leven, een vroeger thuis.

De foto’s maken in het museum niet alleen indruk door hun enorme formaat, maar ook door de menselijke sporen die er in te ontdekken zijn, zoals bijvoorbeeld kleine reparaties.

Van 15 tot en met 26 november bepaalt het publiek zelf welke collectie-items op de derde poster verschijnen. Je kunt hierbij kiezen uit een voorselectie van de beschreven foto’s; de oorijzers, de hoedenspelden en het porselein.

Stemmen gaat zo
Breng je stem uit via de speciale stempagina op de website van het MOW: www.hetmow.nl/stem. Dat kan vanaf 15 november. Na 28 november maakt het museum bekend welk collectie-item de meeste stemmen kreeg en als poster gedrukt wordt. Tegelijk volgen informatie over afhaaldatum en afhaallocaties.

Meer informatie over de posteractie vind je op de website www.hetmow.nl/bovenjebank

Over de collectie
Het MOW draagt zorg voor een groot aantal kunstwerken en cultuurhistorische objecten die één op één samenspreken met de eigen omgeving. Regelmatig krijgen deze een plaats in een tentoonstelling, maar een groot aantal kun je ook online bekijken: bijvoorbeeld op de Pinterest-pagina van het MOW of op collectiegroningen.nl.

Over het MOW
Daar waar het weidse Oldambt het romantische Westerwolde ontmoet, vind je het MOW, een modern en eigenzinnig museum, met steeds weer nieuwe tentoonstellingen.

www.hetmow.nl | 0597 – 53 15 09
kantoor bereikbaar ma t/m vri 9:00 – 17:00

Overgebleven in Stad en Ommeland

In september verscheen een nieuw boek met illustraties van de Onstwedder kunstenaar Geert Schreuder. ‘Overgebleven’ is een ongewone, soms vermakelijke en onverwachte ontdekkingstocht naar in tijd en ruimte overgebleven ‘voorwerpen’, gebouwen en landschapselementen in de provincie Groningen. Fons van Wanroij schreef de teksten. Bij het boek hebben ze nu een muzikale voorstelling gemaakt. Op uitnodiging van het Streekhistorisch Centrum spelen ze die op zondag 21 november in Stadskanaal.
Tijdens de voorstelling draagt Fons van Wanroij enkele verhalen uit het boek voor. Daarbij projecteert Geert Schreuder de door hem gemaakte pentekeningen en een klein ensemble onder leiding van de componist/pianist Nanne van der Werff zorgt voor mooie liedjes en instrumentale muziek tussen de voordrachten.
De verhalen gaan bijvoorbeeld over gebouwen die hun oorspronkelijke functie kwijtraakten, sporen van de ijstijd in het landschap, menselijke bedrijvigheid en verborgen curiositeiten: een doorrit bij een café, een kerk op een industrieterrein, resten smalspoor van verdwenen steenfabrieken, een waterput onder de grond, een bunker bij Jipsingersluis, een Lourdesgrot bij Ter Apel of een pluk hoogveen, door verveners achtergelaten.
Na twee eerdere succesvolle voorstellingen op het Hogeland staan ze op 21 november in Stadskanaal. De voorstelling begint  om 14.30 uur en vindt plaats in de Bibliotheek te Stadskanaal, Continentenlaan 2, 9501 DG te Stadskanaal. Entree 6,00 p.p. ; donateurs van het SHC betalen € 4,00. In verband met de Coronamaatregelen is het tonen van de corona-QRcode verplicht. Reserveren kan online via www.streekhistorischcentrum.nl. De entree is excl. € 1,- transactiekosten per reservering.

 

Bericht van de Groninger Archieven

Weer reserveren voor studiezaalbezoek

Vanaf 8 november zijn aangescherpte coronamaatregelen van kracht in ons gebouw. De belangrijkste is dat u een plek moet reserveren voordat u naar de studiezaal komt. Vervolgens vraagt u zelf stukken aan via onze website. Wilt u er zeker van zijn dat het gewenste archiefmateriaal klaarligt wanneer u naar de studiezaal komt? Reserveer de stukken uiterlijk vóór 12.00 uur op de werkdag voorafgaand aan uw bezoek.