Zomernummer Terra Westerwolda verschenen

Het Terra Westerwolda-zomernummer van 2022 is uit! Onze abonnees hebben hun exemplaar inmiddels ontvangen en het tijdschrift is ook weer verkrijgbaar bij de vaste verkooppunten. Leuk om te lezen in de vakantie!

Rampjaar 1672

Dit jaar wordt herdacht dat 350 jaar geleden het Rampjaar 1672 plaatsvond. In het zomernummer besteden we door middel van enkele bijdragen speciale aandacht aan het Rampjaar. Zo schreef Egge Knol, conservator van het Groninger Museum, een artikel over Bernhard Johan Prott, die de vesting Bourtange verdedigde tegen de troepen van de bisschop van Münster. Jan Huizing beschreef de gebeurtenissen in en om Oudeschans in het Rampjaar. Verder laat Tjarko van Dijk in zijn column zien dat naast 1672 ook het jaar 1572 een mijlpaal is in de geschiedenis van Nederland én van Westerwolde. Zouden we dat jaar ook niet moeten herdenken?

En verder…

In de vaste rubrieken aandacht voor andere onderwerpen. Zo gaat het in de vaste bijdrage van het MOW|Museum Westerwolde over de romantiek van de brommer. Jan Huizing schreef een artikel over de in 1679 gegoten kerkklok van Vriescheloo. Namens de Historische Kring Ter Apel, eveneens een van de vaste bijdragers, schreef gastschrijver Jakob Been over de commandeurs van Ter Apel. Voor de rubriek ‘Verhalen van lief en leed op de begraafplaatsen in Westerwolde’ gaat Geert Volders in op het leven van ds. Adamus Oomkens. En uiteraard leest u in Terra Westerwolda ook weer het verenigingsnieuws van de Historische Vereniging Westerwolde en de laatste historische actualiteiten.

 

Uitnodiging ledenbijeenkomst 18 juni 2022 in Bourtange


Kineke) Kuper-Dijkmeijer, secretaris
Venneweg 15
9541 XN VLAGTWEDDE

Tel.: 06-23144499
E-mail: secretaris-hvw@kpnmail.nl

Betreft: Uitnodiging ledenbijeenkomst

Geachte leden en andere belangstellenden,

Graag willen wij uitnodigen voor de eerstvolgende ledenbijeenkomst van de Historische Vereniging Westerwolde op zaterdag 18 juni a.s. in de Hervormde, voormalige garnizoenskerk van Bourtange, Marktplein 2a. De bijeenkomst begint om 13.30 uur.

Het bestuur stelt het volgende programma voor:

  1. Opening, door de voorzitter.
  2. Vaststelling van de agenda.
  3. Ingekomen stukken en mededelingen, door de secretaris en de penningmeester
  4. Rondvraag/w.v.t.t.k.
  1. Het inhoudelijke deel van de bijeenkomst staat in het teken van de
    350-jarige herdenking van het Rampjaar 1672,
    in Groningen beter bekend als “Gronings Ontzet”.

Toen de Republiek in 1672 van alle kanten werd aangevallen, richtte de prins-bisschop van Munster – Christoph Bernhard von Galen – zijn pijlen opnieuw (1665!) op de provincie Groningen. Een grote inval volgde, waarbij zelfs de sterke vesting Coevorden viel en de Munsterse troepen via de verlaten schansen in het Noorden het Oldambt en Westerwolde bezetten. Door de in allerijl ingezette inundaties konden de bisschoppelijke troepen vanuit het oosten de stad Groningen niet bereiken, maar wel via de Hondsrug. De Munsterse en Keulse troepen sloegen het beleg voor Groningen, dat na wekenlange schermutselingen en bombardementen (“Bommen Berend”!) tot de 28eaugustus stand wist te houden: Gronings Ontzet. Een lichtend baken in de aanvankelijk rampzalig verlopen oorlog was de onneembaar geachte vesting Bourtange, waar de commandeur van dat moment – Bernhard Johann van Prott – een indringend omkoopvoorstel van ‘Oberkriegskommissar’ Johann Heinrich von Martels wist te weerstaan. De vesting Bourtange hield als enige van alle schansen in het Noordoosten stand en Prott kreeg na de oorlog – net als de verdediger van de provincie Carel Rabenhaupt – een heldenstatus. Redenen genoeg om deze ledenvergadering in Bourtange te houden en stil te staan bij de gebeurtenissen rond het Rampjaar 1672 in Bourtange en Westerwolde.

 

Alexandra Koning, specialist cultureel erfgoed te Groningen en bestuurslid van de Stichting GO350 houdt een inleiding over de activiteiten in de regio en de bijzondere onderwerpen en voorwerpen die men er kan aantreffen.

  1. Pauze
  2. Jochem Abbes gaat in op de gebeurtenissen in Bourtange en omgeving rond het jaar 1672 en staat stil bij de historische bronnen die we tot onze beschikking hebben.
    Jan Huizing geeft een toelichting op de situatie in de provincie Stad & Lande en het artilleriemagazijn in Groningen. Vervolgens gaat hij in op de verdedigingsmaatregelen en latere herovering van de vestingen Oudeschans en Nieuweschans.
  3. Sluiting van de vergadering.

Het bestuur hoopt weer velen van u op 18 juni te mogen begroeten. Neemt u gerust een gast mee!

Met vriendelijke groet,

namens het bestuur,
K. Kuper-Dijkmeijer, secretaris HVW

Uitnodiging Algemene Ledenvergadering op 26 maart 2022

Geachte leden en andere belangstellenden,

Graag willen wij u hierbij uitnodigen voor de algemene ledenvergadering van de Historische Vereniging Westerwolde op zaterdag 26 maart in d’Ekkelkaamp te Onstwedde:
Kerklaan 7, 9591 AH Onstwedde.
De vergadering begint om 13.30 uur.

De complete agenda en bijbehorende stukken kunt u openen via onderstaande links:

HVW Uitnodiging ALV 26 maart 2022

HVW Jaarverslag 2021

HVW Verslag ALV 16 oktober 2021

Industrieel Erfgoed in Groningen – wie heeft informatie?

bron: www.boei.nl – Melkfabriek in Laude

Onderstaand verzoek kregen we binnen. Als u wat voor Frank kunt betekenen, dan mag u rechtstreeks met hem contact opnemen.

Ik ben betrokken bij een boek over industrieel erfgoed in de stad en de provincie Groningen. Ik ben daarom o.m. op zoek naar betrokkenen (bv oud-werknemers en mensen die zich inzetten voor het behoud van een gebouw) bij de oude aardappelzetmeelfabriek in Ter Apel. Tevens ben ik op zoek naar voorbeelden van industrieel erfgoed in Sellingen en Vlagtwedde.

Met vriendelijke groet,
Frank von Hebel

Bestuursmededelingen


P/a mw. K. Kuper-Dijkmeijer, secr.
Venneweg 15
9541 XN VLAGTWEDDE
Tel.: 0599-313529
E-mail: info@verenigingwesterwolde.nl


Betreft: 1. afgelasting bijeenkomst 26 januari
2. Persbericht gemeente Westerwolde t.a.v. karakteristieke panden en
kwaliteiten van dorpen in Westerwolde

 

Geachte leden,

Gezien de huidige situatie rondom het Coronavirus heeft het bestuur besloten om de bijeenkomst van 29 januari (Sellingen) niet door te laten gaan.

Wij hebben voor 26 maart onze Algemene Ledenvergadering gepland in De Ekkelkaamp te Onstwedde. Gelukkig hebben we prof. dr. Reinder Reinders bereid gevonden om dan zijn voordracht te houden over De Atlas van Acker Stratingh, kartering van de Groninger bodem, wierden en waterstaat (1825-1839)U ontvangt hiervoor t.z.t een uitnodiging.

 

Wij wachten als bestuur de huidige gang van zaken en adviezen van de overheid af. Uiteraard staat de veiligheid en gezondheid van onze leden voorop.

Aan ommezijde staand bericht ontvingen wij van de gemeente Westerwolde. Voor leden van onze vereniging interessant om mee te denken, wij willen dit graag onder uw aandacht brengen.

Met vriendelijk groet,
namens het bestuur van de Historische Vereniging Westerwolde,

Kineke Kuper-Dijkmeijer, secretaris


Persbericht

Sellingen/Wedde, 13 januari 2022

Op zoek naar karakteristieke panden en kwaliteiten van dorpen in Westerwolde

De gemeente Westerwolde gaat karakteristieke panden in de gemeente aanwijzen. Deze panden mogen niet zomaar worden gesloopt. Ze horen bij de streek en maken het gebied uniek en herkenbaar. Daarnaast gaat de gemeente de unieke en herkenbare kwaliteiten van elf dorpen vastleggen. Zodat ook deze bewaard blijven. De gemeente is trots op deze panden en het gebied en wil zuinig zijn op deze rijke cultuurhistorie. Inwoners en andere geïnteresseerden kunnen meedenken over de panden en dorpen.

Meedenken over deze panden en dorpen

Adviesbureau Libau voert deze twee opdrachten samen met de gemeente uit. Inwoners en andere geïnteresseerden kunnen meedenken over de kwaliteiten van de elf dorpen en karakteristieke panden in de hele gemeente. Hiervoor worden drie bijeenkomsten* georganiseerd:

Donderdag 27 januari 2022 om 19.00 uur voor (de omgeving van) Oudeschans, Blijham, Bellingwolde en Vriescheloo

Donderdag 3 maart 2022 om 19.00 uur voor (de omgeving van) Wedde, Veelerveen, Vlagtwedde en Bourtange

Donderdag 31 maart 2022 om 19.00 uur voor (de omgeving van) Sellingen, Ter Apel en Ter Apelkanaal

*Afhankelijk van de coronamaatregelen vinden de bijeenkomsten op locatie of online plaats.

Wat is een karakteristiek pand?

Dat is een pand dat door ouderdom, de bouwstijl of (vroegere) functie waardevol is. Westerwolde heeft veel van deze panden. In 2014 is een aantal panden in de voormalige gemeente Vlagtwedde al aangewezen als karakteristiek. Nu moet dit ook in de rest van de gemeente gebeuren. Deze waardevolle panden komen in een bestemmingsplan. In dit bestemmingsplan staan regels om deze panden te beschermen. Zo kunnen ze niet zomaar worden gesloopt. Dit betekent niet dat er niets meer veranderd mag worden. Per soort pand wordt omschreven hoe deze verbouwd of herbouwd kan worden zodat de waarde behouden blijft.

Kwaliteiten van de dorpen

De (historische en ruimtelijke) kwaliteiten van elf dorpen worden ook vastgelegd. Een kwaliteit kan bijvoorbeeld bepaalde bebouwing of het straatbeeld in een dorp zijn. Dit gebeurt voor de dorpen Oudeschans, Bellingwolde, Vriescheloo, Blijham, Wedde, Veelerveen, Vlagtwedde, Bourtange, Sellingen,

 

Zeshonderdste lid is in aantocht

Vier jaar geleden verwelkomde de Historische Vereniging Westerwolde haar 500ste lid en nu naderen we de 600. Het zou mooi zijn als we voor het eind van het jaar het 600ste lid konden verwelkomen. Met onze interessante ledenbijeenkomsten en ons zeer lezenswaardig tijdschrift Terra Westerwolda doen we velen nu al een heel groot plezier. Mogen we u ook binnenkort als lid verwelkomen? Als u zich nu opgeeft als lid en u bent de 600ste, dan krijgt u een jaar lidmaatschap van ons cadeau.

Het lidmaatschap kost € 25,00 per jaar en opgeven gaat heel gemakkelijk via deze link: Lid worden.

Uitnodiging Algemene Ledenvergadering 16-10-2021

Geachte leden en andere belangstellenden,

Graag willen wij u hierbij uitnodigen voor de algemene ledenvergadering van de Historische Vereniging Westerwolde op zaterdag 16 oktober 2021 in Het Boschhuis te Ter Apel (Boslaan 6). De vergadering begint om 13.30 uur.

Het bestuur stelt de volgende agenda voor:

  1. Opening door de voorzitter.
  2. Vaststelling van de agenda.
  3. Notulen van de ALV van 7 maart 2020 te Onstwedde.
  4. Ingekomen stukken en mededelingen, door de secretaris.
  5. Financieel verslag 2020, begroting 2021 en verslag van de kascommissie, door de penningmeester.
  6. Benoeming van een nieuw lid voor de kascommissie.
  7. Jaarverslag 2020 (meegezonden), door de secretaris.
  8. Bestuursverkiezing. Statutair aftredend zijn aftredend de heer J.S.A. Huizing en    mevr. H. A. H.  Kuper-Dijkmeijer. Beide bestuursleden stellen zich herkiesbaar. Namen van eventuele tegenkandidaten kunnen tot een kwartier voor aanvang van de vergadering ingeleverd worden bij de voorzitter dhr. J.G. Abbes.
    De heer E. Wubs neemt afscheid als vertegenwoordiger van de Historische Kring Ter Apel. Op het moment van schrijven was nog niet bekend wie zijn plaats inneemt.
  9. Rondvraag.
  10. Pauze.
  11. Het inhoudelijke gedeelte van deze vergadering staat in het teken van het bouwhistorisch onderzoek van het Klooster in Ter Apel.
    Museum Klooster Ter Apel duikt regelmatig op in allerlei publicaties, van populair tot wetenschappelijk. De eensluidende bouwgeschiedenis die daarbij vaak te vinden is, wekt op het eerste gezicht de indruk dat de bouwhistorie van het gebouw al behoorlijk goed is uitgezocht. Dit blijkt zeer betrekkelijk te zijn. Er zijn door de eeuwen heen enkele onderzoeken naar het gebouw geweest, maar nooit een gedegen gedetailleerd onderzoek. Stichting Museum Klooster Ter Apel die samen met Adema Architecten de mogelijkheden bekijkt hoe het museum beter toegankelijk en publieksvriendelijker kan worden gemaakt, heeft deze kans aangegrepen eindelijk het hele gebouw bouwhistorisch te laten onderzoeken. Hans Ladrak en Jim Klingers van Battjes & Ladrak en Klingers Bouwhistorie & Restauratie kregen de opdracht. Er ontstond een diepgaande biografie van het gebouw.

Na afloop van de vergadering bestaat er de mogelijkheid voor een rondgang door Museum Klooster Ter Apel (Boslaan 3-5, 9561 LH Ter Apel).
Voor de rondgang door het museum is wegens de coronamaatregelen maar beperkt plek. Dus daarom graag z.s.m. opgeven bij de secretaris!
Maximaal 2 keer 10 personen kunnen rondgeleid worden door Hans Ladrak en Jim Klingers. Het dragen van een mondkapje is tijdens de rondgang verplicht! Deelnemers dienen de rondgang zelf te betalen (volwassenen zonder museumkaart: € 6,50 incl. rondleiding, volwassenen met museumkaart: € 5,00 incl. rondleiding).

Boek: Jim Klingers en Hans Ladrak, Nieuw licht op het ‘Huis van het Nieuwe Licht’. Bouwhistorische opname van het Kruisherenklooster Ter Apel (2021).

Speciaal voor leden die deelnemen aan het programma op 16 oktober a.s. biedt Museum Klooster Ter Apel een korting op het boek. Bij binnenkomst op de algemene ledenvergadering is een bon af te halen, waarmee tot en met 10 december 2021 twee boeken met elk € 5 korting kan worden verkregen. Het boek zal binnenkort in gedrukte vorm te koop zijn in de museumwinkel van Museum Klooster Ter Apel. De publicatie zal verschijnen rond 16 oktober 2021. Het boek telt meer dan 300 bladzijden en is rijk geïllustreerd. De winkelprijs bedraagt € 24,95.

12. Sluiting van de vergadering.

Het bestuur hoopt weer velen van u op 16 oktober a.s. te mogen begroeten.

De Coronamaatregelen t.a.v. de horeca worden gehanteerd.

Met vriendelijke groet,

Kineke Kuper,
secretaris. 

Wij doen mee met Rabo ClubSupport! Kunnen wij op uw/jouw stem rekenen?

Stem nu direct in de Rabo App of online op rabobank.nl/clubsupport

 

18 september Excursie Bourtange -De excursie is vol – U kunt zich niet meer opgeven.


Augustus 2021

Geachte leden,

Bij deze willen we u uitnodigen voor een aangepast excursie-programma op zaterdag 18 september aanstaande. Zoals we u in juli lieten weten hebben we onlangs de afweging gemaakt omtrent het wel of niet laten doorgaan van de excursie naar Amsterdam. Vanwege de aanhoudende beperkingen, en vooral vanwege de lange busreis, lijkt het ons weinig aantrekkelijk en verantwoord om nu deze reis te maken. (Maar…..we hebben al weer een optie voor september 2022!)
Wij willen we u nu op diezelfde datum een mini-excursie in onze eigen regio aanbieden.

Het is dit jaar 200 jaar geleden dat Napoleon Bonaparte overleed. Op 5 mei 1821 overleed de voormalige keizer op het eiland Sint Helena, ver weg van Frankrijk. Amper tien jaar tevoren leek de zelf-gekroonde keizer nog onaantastbaar. De Franse bezetting van Nederland begon al voor de opkomst van Napoleon. In deze mini-excursie gaan we in op de invloed van Frankrijk en in het bijzonder keizer Napoleon op Westerwolde. Dit doen we in Bourtange.

14.00 uur        Ontvangst in de garnizoenskerk van Bourtange, Marktplein 2a; de kerk is vanaf 13.30 uur geopend.

In een drietal mini-lezingen wordt u meegenomen langs een aantal facetten van de Franse Tijd in Westerwolde. Jochem Abbes zal een inleiding houden over het thema “de inval van de Fransen in Westerwolde in 1795 en de sporen daarvan in Bourtange en Westerwolde”.Vervolgens zal Jan Huizing een aantal voorbeeld geven van Westerwolders die te maken kregen met de wetgeving van de Franse machthebber, waarbij hij het begrip ‘ramplacanten’ zal duiden. Geert Volders gaat in op de emancipatiewet, waarmee Joden in 1796 burgerrechten kregen. Enkele jaren later werd de Nederlands Israëlitische Gemeente Bourtange opgericht. Hoe werd deze emancipatie ontvangen?

15.00 uur        Pauze.
U kunt op eigen gelegenheid deze pauze invullen. Mocht u niet meedoen aan de tweede helft van het programma, dan verzoeken wij u dit bij uw opgave aan te geven.

 15.30 uur        Verzamelen op het Marktplein. Vanaf hier maken we een wandeling van ongeveer 5 kilometer, waarbij we onder andere de Linie Abeltjeshuis bezoeken. De wandeling gaat deels over onverhard terrein, dus zorg voor goed wandelschoeisel.

17.00 uur        Terug in Bourtange, einde van het programma.

Deelname aan het programma is geheel gratis, wel is het noodzakelijk dat u zich opgeeft bij het secretariaat: secretaris-hvw@kpnmail.nl/06 23144499.
Vanwege het beperkte aantal plaatsen in de kerk is opgave dus echt noodzakelijk! Zodra opgave niet meer mogelijk is plaatsen we een bericht op onze website.

We hopen dat we u zo op veilige wijze een mooie en interessante middag in Bourtange kunnen aanbieden.
Wanneer er voldoende animo voor deze excursie in eigen regio is, overweegt het bestuur in het najaar nogmaals een mini-excursie aan te bieden!

Met vriendelijke groet,

Kineke Kuper-Dijkmeijer, Secretaris
Venneweg 15
9541 XN VLAGTWEDDE
Tel.: 0599-313529
E-mail: secretaris-hvw@kpnmail.nl